Voor het eerst committeert Nederland zich aan een maximale opwarming van 1,5C. Maar helaas laat de overheid de mogelijkheid liggen om dat doel te bereiken door ook in te zetten op een Social Tipping Point.
Eén van de goede beloftes van dit regeerakkoord is de Generatietoets, zoals voorgesteld door de Jonge Klimaatbeweging. Deze toets moet er op toezien dat beleid geen negatieve gevolgen heeft voor toekomstige generaties. Het valt te bezien hoeveel van het klimaatbeleid in dit regeerakkoord de Generatietoets zal overleven.
Techfix voor maatschappelijk probleem
Want de nadruk van Rutte IV ligt wederom op technologie (CCS, CO2-vrije gascentrales, kerncentrales, waterstof, synthetische kerosine). Stuk voor stuk technologie die toekomstige generaties met een hoop problemen opzadelt; ofwel omdat de emissies doodleuk blijven stijgen, ofwel vanwege het afvalprobleem, ofwel omdat deze ‘oplossingen’ andere crises in stand houden: de biodiversiteitscrisis, de grondstoffencrisis en de groeiende sociale ongelijkheid.
Integrale tabaksaanpak mist
Een integrale aanpak van het klimaatprobleem ontbreekt, zoals de overheid die wel heeft toegepast in de strijd tegen tabak. Daar werden alle middelen uit de kast getrokken om normen en waarden te veranderen. En om de macht van de industrie die het probleem verergert te beperken.
1.5 to stay alive
In dit coalitieakkoord laat de nieuwe regering een belangrijke kans liggen om de veranderkracht van de samenleving in te zetten. Dit kan met maatregelen die helpen om een social tipping point teweeg te brengen. Want juist een maatschappelijk kantelpunt is volgens klimaatwetenschappers noodzakelijk om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5C.
Het nieuwe coalitieakkoord had dit social tipping point dichterbij kunnen halen met de volgende eenvoudige en concrete maatregelen die gericht zijn op:
- het verschuiven van normen en waarden
- het structureel goedkoper maken van duurzame keuzes
- het structureel duurder maken van fossiele keuzes
- zodat duurzaam gedrag voor burgers, bedrijven én de overheid de enige logische en betaalbare optie is.
Maatregelen die dit kunnen bewerkstelligen zijn:
- een verbod op fossiele reclame
- klimaateducatie (voor kinderen op school, voor volwassenen met klimaatschadelabels op producten en diensten)
- verplicht divesteren voor banken en pensioenfondsen
- stoppen met fossiele subsidies en het geld herinvesteren in duurzame keuzes
- stimuleren lokale opslag en distributie van energie
Een stop op fossiele subsidies wordt omfloerst genoemd, maar zo voorzichtig, dat het weinig hoop biedt. Wij adviseren het nieuwe kabinet om groots in te zetten op een social tipping point. Ook al staat het niet in het regeerakkoord. De maatregelen zijn duidelijk, eenvoudig, goedkoop en ze bieden concrete en blijvende emissiereductie.
Op de foto: reclame die tabak normaal hield in een tijd dat de schade van tabak al duidelijk was.